Nazwa dokumentu:

Czaplo, Kazimierz, Moje wspomnienia i refleksje z lat młodości i przeżyć wojennych

Kolekcja:

Wspomnienia z Archiwum Wschodniego

Autor:

Czaplo, Kazimierz

Opis:

Autor urodził się w 1926 r. w Lidzie. We wstępie streszcza historię swojego ojca i brata - legionisty. Opisuje przedwojenną atmosferę roku 1939 widzianą oczami ucznia. Był świadkiem pierwszych niemieckich nalotów i pierwszych cywilnych ofiar wojny. Opisuje codzienność pod okupacją sowiecką - deportacje, zmianę języka wykładowego w szkołach, referendum. Autor opisuje wybuch wojny niemiecko-radzieckiej, zajęcie Lidy przez Niemców, początek represji wobec Żydów i formowanie się sowieckiej partyzantki. Opisuje początki polskiej konspiracji. W lutym 1944 r. podjął decyzję o przyłączeniu się do oddziałów leśnych. Autor opisuje zasady konspiracji, organizację oddziałów i partyzancką codzienność, kreśli sylwetki poszczególnych żołnierzy. W 1944 r. brał udział w pierwszej akcji bojowej, w atakach na niemiecką mleczarnię i gorzelnię. Pełnił rolę konnego zwiadowcy. Autor opisuje swój udział w ataku na niemiecki oddział radiolokacji przeciwlotniczej w Raduniu oraz atak na punkt graniczny w Rudni. Następnie oddział otrzymał rozkaz marszu na Wilno. Autor opisuje pierwsze spotkanie z Armią Czerwoną, a następnie rozwiązanie batalionu, rozbrojenie przez NKWD i zachęcanie do wstępowania do LWP. Oddział został przetransportowany do Kaługi i osadzony w koszarach Armii Czerwonej. Po odmowie przysięgi i wstąpienia w szeregi czerwonoarmistów, autor w listopadzie 1944 został zesłany do ZSRR. Tam pracował przy wywózce drewna i był wzywany na przesłuchania przez NKWD. Zwolniony został w grudniu 1945 r. Powrócił do Polski przez Moskwę, Smoleńsk, Brześć do Białej Podlaskiej, a następnie w styczniu 1946 r. wyruszył do Włocławka w poszukiwania rodziny.

Słowa kluczowe:

zesłanie - ZSRR ; naród - Żydzi - Lida ; stosunki polsko-żydowskie - Lida ; internowanie - Kaługa ; Armia Krajowa - Lida ; konspiracja - Lida ; okupacja niemiecka - Lida ; okupacja sowiecka - Lida ; Karol Baliński ; Ryszard Banel ; Janusz Borewicz ; Witold Czarnecki ; Henryk Czyż ; Mariusz Dmochowski ; Tadeusz Jankowski ; Stanisław Jasiukiewicz ; Edward Jodko ; Bernard Ładysz ; Zdzisław Michalski ; Mieczysław Buchman ; Henryk Mozol ; Wera Mozol ; Zbigniew Opalko ; Jerzy Ripper ; Jan Stukonis ; Bolesław Sztorm ; Stanisław Tubielewicz ; Stanisław Zapaśnik

Miejsce wytworzenia:

Białystok

Data:

2003

Typ dokumentu:

wspomnienie ; maszynopis ; kopia

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

AW II/3314.01

Język:

polski

Prawa do dysponowania publikacją:

Fundacja Ośrodka KARTA